آمار تولید گل در ایران و جهان

و بررسی چرایی ناکارآمدی ما در رقابتهای جهانی 

((آمار های عجیب در موردتولیدات ایران و کشورهای مهم تولید کننده  ))

با سلام

در این پست به برسی دقیق میزان تولیدات در واحد کشت گلخانه ای و فضای ازاد برای گل زینتی شاخه بریدنی و نیز گل های زینتی میپردازیم

گردش مالی گل و گیاهان زینتی در سطح جهانی بیش از 150 میلیارد دلار است. پرورش گل در مقیاس تجاری در بیش از 70 کشور دنیا صورت می‌پذیرد. کشورهای هلند، ژاپن و آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گل وگیاه در جهان به‌شمار می‌روند.

ایران با تولید حدود  2.5 میلیارد شاخه گل، هفدهمین تولیدکننده گل در جهان است و با تولید حدود ۳۰ هزار تن گل محمدی اولین تولیدکننده این نوع گل به شمار می‌رود که چیزی حدود 70 % تولید جهانی آن در اختیار ایران است، اما در  زمینه صادرات گل سرخ پس از مراکش در رتبه دوم قرار گرفته است.این یعنی اولین تولید کننده بزرگ و لی دومین صادر کننده گل سرخ !! اما ما همیشه در تولید هر محصولی هم پیشگام باشیم  در مورد فرآوری آن به هیچ وجه قدرت جذب سرمایه های خارجی و ارز اوری برای آن محصول در تکنولوژی های ما فراهم نیست.

ولی در زمینه  صادرات گل و گیاه زینتی و شاخه بریدنی رتبه 107 دنیا در اختیار ماست که عمده دلیل آن کاهش ارزش ریال در برابر دلار که موجب افزایش هزینه تولید ،مواد اولیه وارداتی، مثل پیازهای گل و کوهای شیمیایی  و سموم است که  بازار را برای صادرات خوشایند نمیکند.

پیشتازان صادراتی چون  کشورهای هلند، کلمبیا، اکوادور و کنیا در مجموع حدود 84درصد از سهم صادرات این محصول را به خود اختصاص داده و 117 کشور مابقی فقط 16درصد صادرات جهانی گل شاخه بریده را در اختیار داشته‌اند.

کشورهایی مانند نیوزیلند، تایوان، چین و ترکیه نیز نسبت به گذشته رشد چشمگیری در زمینه تولید و صادرات گل و گیاهان زینتی داشته و توانسته‌اند خود را به رده‌های بالاتری از جدول برترین‌ها در زمینه صادرات برسانند حتی کشورهایی با امکانات بسیار ضعیف تر از ایران نیز در این صنعت پیشرفت قابل توجهی داشت‌اند مثلاً زیمباوه و موزامبیک که اغلب بعنوان کشورهای فقیر شناخته می شوند، در حال حاضر سهم بالایی از بازار گل جهان را به خود اختصاص داده‌اند.

حتی در مورد کشاورزی و باغداری تفاوتهای میزان تولید و عملکرد  ما بادنیا کاملا متفاوت است مثلا در مصولی مثل پسته در ایران درهر  هکتار ۹۰۰ کیوگرم بطور متوسط برداشت ماست ولی در آمریکا این عدد معادل چهار تن است!!

البته که شاید مدیریت منابع آب در آمریکا اولا  و نیز استفاده از منابع کودهای ارگانیک  و زیستی چون هیومیک اسید از معادن لئوناردیت  و نیز کودهای معدنی گوگردی یا جلبک های  و امینو اسید های طبیعی استخاج شده خود باعث حاصلخیزی و عدم ورود مواد شیمایی به مزارع تولیدی خود کرده است

در مورد صادرات گل ، ایران همانند کشورهای مطرح در این ضمینه که در آن هواپیماهای اختصاصی حمل ا گل را دارند و محصول  را با تمام ظرافتش  صادر میکنند.انتظار صادرات و رقابت  برای ما بدور از داشتن روابط اقتصادی ما با سایر کشور ها کلمه پوچی  بحساب میآید.

 در حالیکه حرکت بر مدار دقیق در هلند یعنی از زمان چيدن گل در عرصه توليد (باغ گل يا گلخانه) تا رسيدن به دست مصرف کننده در 3000 کيلومتر آن طرف تر در بازارهاي هدف کمتر از 8 ساعت به طول خواهد کشيد و اين در واقع مديريت زمان بازاريابي محصولات فسادپذير را در بالاترين سطح نشان مي دهد که مي توان براي محصولات صادراتي ايراني نيز الگو باشد.

بزرگی پشتوانه ای که در سالهای گذشته در این کشور ها رخ داده است در کشوری مثل کشور هلند که اولین صادر کننده بزرگ گل دنیاست به آنجا برمیگرد که برای شروع سرمایه گذاری هلندی ها حاضر بفروش دارای مهم خود چون خانه و سهام خود میکردند و آن برای خرید پیاز گل صرف کردند

  و خرید پیاز چنان با بورس‌بازی در بین مردم رایج شد که یک پیاز جدید و نادر قیمتی معادل با قیمت خرید دو خانه در آن زمان پیدا کرد. از این دوران سندی بر جای مانده که یک عدد پیاز لاله در ازای یک کارخانهٔ آبجوسازی مبادله شده‌است. این دوران به جنون گل لاله یا شوق لالهٔ هلندی موسوم است. پس از مدت کوتاهی از ورود لاله به هلند، تقاضا برای انواع متفاوت رنگ لاله، از عرضه پیشی گرفت و و قیمت‌ها برای پیازهای نادر شروع به افزایش گذاشتند. اوج گرمی بازار لاله در هلند بین سال‌های ۱۶۳۳–۱۶۳۷ بود. قبل از ۱۶۳۳ تجارت گل لاله در هلند، به تولیدکنندگان و کارشناسان حرفه‌ای، محدود شده بود، اما قیمت به طور پیوسته رو به افزایش، باعث وسوسهٔ بسیاری از خانواده‌های معمولی طبقه متوسط ​​و فقیر برای وارد شدن به بازار خرید و فروش پیاز لاله شد. مردم خانه‌ها، املاک و اموال خود را برای پیش خرید پیاز لاله وثیقه قرار می‌دادند و قیمت پیازها پیوسته رو به افزایش بود. سرانجام در سوم فوریه ۱۶۳۷ دوران حباب اقتصادی پیاز لاله در هلند پایان یافت و عواقب آن، ورشکستگی مالی برای بسیاری از خانواده‌های هلندی معمولی بود.

پس از شهرت یافتن بحران اقتصادی هلند، بسیاری از مردم کشورهای دیگر مایل به دیدن گلی شدند که اینچنین توانسته بود مردم هلند را شیفته و شیدای خود کند و صادرات پیاز لاله رو به افزایش گذاشت. از نیمهٔ دوم سدهٔ نوزدهم میلادی کاشت لاله در مزارع بسیار بزرگ هلند رایج شد و همچنین پژوهش‌گران هلندی موفق به ایجاد واریت های  جدید و زیبای لاله شدند.[۵۶] واینچنین برای مردم در رقابت بر سر خرید موجب ایجاد مهد بزرگترین کشور گل در دنیا شد .کشوری ک با دارا بودن بازار گلهای مهمی چون آلسمیر ک بزرگترین بازار گل مکانیزه دنیا است و امکام خرید برای خریداران بدون لمس گل از طریقه مزایده رخ میدهد در این بازار روزانه نزدیک به 30 ملیون شاخه گل بفروش میرسد بازاری به مساحت 518.000 هزار متر مربع در نزدیکی آمستردام هلند  و این نتیجه نهایی قدرت در ضمینه گل است./

 

 هلند کشور کوچکی است که توانسته با استفاده از روش نوین به سطح بالایی از تولید و پرورش گل دست یابد. در این زمینه نه مزارع گسترده گل با مساحت‌های چندین کیلومتری به صنعت گل هلند کمک کرده و نه وجود نیروهای کار بسیار زیاد. بلکه تکنولوژی و استفاده از روش نوین در کشت‌وکار، صنعت گل هلند را به‌عنوان یکی از ارکان اقتصادی‌اش مطرح کرده است.هلند در پژوهش‌های ژنتیکی برای تولید گل‌های متنوع و زیباتر پیشرو است./

 

حال پس از گذشت سالیان و حمایتهای مهم در کشوری که  حتب مشکل تابش آفتاب موجب صرف یارانه برای ایجاد نور مصنوعی در گلخان ها میکند آنهم در کشورس که نه از خاک مساعد است و از نظر هوا ولی امروزه به مدد روش های کاشت هیدرو پونیک در محیط گلخانه ،امروزه تولید کننده 3 میلیارد پیاز گل لاله است ک دو سوم آن را صادر میکند .

در حالی که گل لاله یکی از گلهای بومی نواحی ایران نیز بوده است ... !!!!!

اما ایران در زمینه های صاحب قدرتی چون تولید و پرورش زعفران بدلیل نداشتن دانش های بنبادی در مورد استفادهاصولی  از کودهای ارگانیک و آفت کشهای معدنی چون هیومیک اسید وگوگرد و .. و حتی در بسته بندی و فرآوری های نوین که با حفظ حداکثر مواد غذایی موجود در ات محصولی بی رقیب را عرضه کنند تا روشهای کاشت داشت و برداشت های دقیقا مشابه با دهه های قبل در ایران امیدی به آینده اقتصادی ،کشاورزی متصور نیست  چرا که  آمد زایی چندانی از این صنعت ندارد. و انحصاری در اختبار ما نیست..

 جالب است بدانید که کشوری مثل  کلمبیا دومین صادر کننده گل دنیاست!!!

در آمریکای جنوبی نیز کشور کلمبیا از تولیدکنندگان عمده گل است و حدود 59‌درصد تمام گل‌های صادر شده به آمریکا از این کشور می‌آید.

و مثلا کشوری مثل کنیا (بزرگ‌ترین صادر‌کننده گل آفریقاست در حالی که، این کشور تنها ۶درصد زمین‌های کشاورزی خود را به کشت گیاهان زینتی تخصیص داده است و از این راه سالانه ۷۰۰ میلیون دلار درآمد دارد)

اکوادور هم در سال‌های اخیر پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در تولید گل‌های زینتی داشته و رز‌های درشت و با کیفیت این کشور شهرت جهانی دارند که یکی از دلایل آن موقعیت جغرافیایی این کشور و اقلیم آن است.

و اما ایران رتبه 107 صادرات را دارد ... صادراتی که حکم صادرات گردوی بی مغز را دارد !!!

ولی در زمینه  صادرات گل و گیاه زینتی و شاخه بریدنی رتبه 107 دنیا در اختیار ماست

ایران با تولید حدود  2.5 میلیارد شاخه گل، هفدهمین تولیدکننده گل در جهان است

بیشترین بازار فروش گل را کشورهای حاشیه خلیج فارس، ترکیه و روسیه شامل می‌شوند

در حالی که روسیه به عنوان یکی از بزرگترین وارد کنندگان گل دنیا در نزدیکی ماست ...

و البته تحریمایی که امریکا علیه روسیه انجام داد موجب کاهش ارزش روبل هم شد موجب کاهش ارزش صادرات نیز  شد .

در دیگر دلایل عدم موفقیت تولیدات گلخانه ای میتوان به سطح جهان به‌طور معمول سطح زیر کشت برای بخش خصوصی 4تا 5هکتار فضای گلخانه‌ای است. در نتیجه با تولید انبوه هزینه تمام‌شده کاهش می‌یابد. اما در ایران فضای گلخانه‌ای در بهترین حالت بین 3تا 5هزار متر مربع است.

از دیگر دلایل ما به تولیدات فضای ازاد مربوط میشود بطوری که اگر ما بتوانیم کشت محصولی مانند خیار را که در فضای  باز انجام می‌شود، به گلخانه‌ها منتقل کنیم، یک میلیارد مترمکعب مصرف آب را کاهش داده‌ایم که این میزان سه برابر حجم مصرفی سد کرج است، ضمن اینکه این عدد در گوجه‌فرنگی دو میلیارد مترمکعب است.

تولید خیار در فضای باز با سه برابر آب سد کرج است و این فاجعه در شرایط بحرانی وضعیت اب و نیز برداشتهای بی حد در از سرچشمه ها ی حیاتی همچون  تونل بهشت و گلاب در استان چهارمحال و بختیاری ک موجب مرگ حتمی حیاط میشود برای انکه کویر را اب دهند و چه زیبا گفتند ک اب را از درخت میگیرند به چوب میدهند تا میوه دهد !!!

تولیک که در گلخان هانجام میشود 10 براربر تولید فضای ازاد است و موجب افزایش برداشت از سطح کشت شده و افزایش راندمان و هزینه اولیه و مهتر از همه کاهش مصرب اب ک دست نیافتیتی ترین نعمت الهی است میشود

 پارسال 2.4 میلیارد شاخه بریده، 105 میلیون گلدان، 257 اصله درخت و درختچه و 613 میلیون بوته در فصل نشایی در ایران  تولید شده است.

 سطح زیر کست گلخانه های جهان حدود 3.1 ملیون هکتار است که از این میزان 10 هزار هکتار در ایران است که این یعنی سه دهم درصد سطح گلخانه ای را ب خود اختصاص داده ایم .

 اما در ایران پاکدشت رتبه یک سطح کشت در واحد سطح استانی را به خود اختصاص داده است

مساحت کشور هلند چیزی حدود به  4 هزار کیلومتر مربع است

یکی از دلایل موفقیت تولید و مصرف بدرهای اصلاح شده با نام F1 است اما:

بذر F1 چیست ؟؟

تکنولوژی تولید بذرهای هیبرید در واقع تلاقی دو والد متفاوت از نظر صفات ژنتیکی است که موجب پیدایش پدیده ی هیبریدی یا هتروزیس میشود ک نتیجه آن ایجاد پیدایش صفات زایشی و رویشی فوق العاده بالاتر نسبت به والد را دارد موجب بهره برداری اقتصادی این نسل برای کاشت بخصوص در محیط های گلخانه برای تولید سرعتمند و با کیفیت در محصول میشود .ولی برای نسل های بعد  این اتفاق رخ نخواهد داد پس نسل های اینده برای کاشت این گیاهان ضعیفتر خواهند بود.این اتفاق موجب تدوام واردات این محصولات را برای کشور دارد.و ما را یک مصرف کننده فاقد قدرت تولید ککندگی میکند.

برای ایجاد این نوع از محصولات هیبرید میباست نتایج متمادی نسلهای پیشین را بطور خالص کشت داد این نسل با توجه به صفات مورد نظر انتخواب میشوند و تا خالص سازی کامل گونه ادامه میابد حال اگر لینه های والدی پایه های پدری و مادری همگی لینه خالص باشند نتایج F1 همگی مشابه یکدیگر با صفات مطلوب میشوند.

این نسل بیشترین مقاومت را در برابر خشکی تنش و آفات داشته در برابر آن  بیشترین و پر بازده ترین محصول را دارد.

در نسل بعد یعنی F2 تفکیک صورت میگیرد و باید این فرایند حداقل در 12 نسل ادامه یابد تا به محصول خالص برسیم...

این فرآیند باید سالیان متوالی  تکرار شوند.عدم انجام کاهای ابتدایی در ایران موجب مصرف گرایی شده.

فرایندی ک تولید داخلی آن گردش مال 1500 میلیارد دلاری را به ارمغان خواهد اورد./

عمده دلیل استفاده از این بذر ها  و پیاز ها که قیمت حدود 20 عدد از بذری مثل خیار برابر با قیمت دو کیلو گرم ان میکند افزایش بهره بری اقتصادی در ضمینه توجیح طرح های گلخانه ای است تا بتوان اشتغال زایی پر سودی پدید اورد

**********************************************************

– آمار تولید گل در دنیا و ایران

برای نشان دادن وضعیت گل و گیاه و اهمیت آن آمار زیر ارائه میشود.

سطح زیر کشت گل و گیاه(جهانی)           2600000 هکتار

سطح زیر کشت گل و گیاه هلند                 52000هکتار

سطح زیر کشت گل و گیاه ایران                4200 هکتار

سطح زیر کشت گل و گیاه گلخانه ای دنیا  185000 هکتار

سطح زیر کشت گل و گیاه گلخانه ای هلند 6225 هکتار

سطح زیر کشت گل و گیاه گلخانه ای ایران               1850 هکتار

سرانه مصرف گل و گیاه در اروپای غربی                 80 دلار(یعنی هر نفر اروپایی در سال 95 دلار گل می خورد)

سرانه مصرف گل و گیاه در آمریکا             80 (یعنی هر نفر امریکایی در سال 80 گل می خرد)

سرانه مصرف گل و گیاه در ایران              6/2 (یعنی هر نفر ایرا نی در سال 6/2 دلار گل میخرد)

 

سرانه مصرف گل و گیاه در گل شاخه بریده در ایران 8/0 دلار (کمتر از 800 تومان)

 میزان تولید گل شاخه بریده در ایران         1050 میلیون شاخه

 صادرات محصولات زینتی دنیا   3/7 میلیارد دلار

 صادرات محصولات زینتی هلند 4 میلیارد دلار ( بیش از نصف صادرات ایران)

 صادرات محصولات زینتی ایران 1400000 دلار ( حدود دو صدم درصد صادرات دنیا که بسیار نا چیز است و تناسب با پتانسیل ایران نیست)

سطح زیر کشت گل های شاخه بریده در ایران (فضای باز)         970 هکتار

سطح زیر کشت گل های شاخه بریده در ایران (گلخانه ای)        570 هکتار

سطح زیر کشت گل های شاخه بریده رز در ایران (فضای باز)    210 هکتار

سطح زیر کشت گل های شاخه بریده رز  در ایران (گلخانه ای) 185 هکتار

در حال حاضر حدود 2600 نفر در ایران به تولید گل شاخه بریده می پردازند که حدود 600 نفر آنان گل شاخه بریده رز تولید می کنند هم اکنون کشت و پرورش گل شاخه بریده رز تولید می کنند هم  اکنون کشت و پرورش گل شاخه بریده رز پس از گلایول در مقام دوم است.

در حالی که استان های کوهستانی ما به دلیل شرایط خاص آب و هوایی (اختلاف ارتفاع از سطح دریا و اختلاف درجه حرارت شب و روز)هی تواند به یکی از قطب های تولید گل رز شاخه بریده با کیفیت تبدیل شود.

در شهرهایی مثل شهرکرد تعدادگلخانهای رز بدلیل شرایط مدکور به بیش از 50 واحد گلخانه ای میرسد ./

ولی قابلیت این پتانسل ها برای ما مشهود نیست !!!

 پستهای بعدی طرح های توجیهی گلخانه های هیدرو پونیک گل زینتی مثل گلخانه رز هلندی و گلخانه های صیفی جات را بطور حرفه ای و با تمامی مشکلات ریسک و سوددهی ها مینویسم ....